Zastanawialiście się kiedyś, do jakich potraw nadaje się patelnia miedziana i czy jest jakaś różnica pomiędzy naczyniami, wykonanymi z tego metalu, a tymi z bardziej powszechnych tworzyw?
Cena miedzianych naczyń – w porównaniu do tych ze stali nierdzewnej oraz innych metali – może sprawić, że wytrzeszczymy oczy ze zdziwienia. Ale bynajmniej nie jest to jakaś fanaberia i akurat w przypadku garnków, patelni oraz innych naczyń, w których przygotowujemy posiłki, ma znaczenie materiał ich wykonania. Zwłaszcza miedź ma właściwości, które są cenione nie tylko przez specjalistów z branży elektrycznej, ale również przez najznamienitszych kucharzy. Oni doskonale znają atuty i cechy poszczególnych materiałów, z których wykonane są ich naczynia. Wiedzą, do gotowania jakich dań mogą użyć zwykłych garnków ze stali nierdzewnej, a do jakich potraw nadaje się patelnia miedziana. Skąd te różnice?
Dlaczego najlepsi kucharze smażą na miedzianych patelniach?
Miedź nie bez powodu nazywana jest metalem półszlachetnym. W zestawieniu ze złotem i srebrem jest niedoceniana, ale ze srebra i złota możemy co najwyżej zjeść – to miedź zapewnia wysoką jakość przygotowanej potrawy. Z czego to wynika? Tak, jak elektrycy cenią miedź za świetne właściwości przewodzenia energii elektrycznej, tak kucharze ubóstwiają ten metal za doskonałe właściwości przewodzenia ciepła. Miedź jest wspaniałym przewodnikiem ciepła. Tym samym wykonane z niej garnki i patelnie cechują się innymi, lepszymi właściwościami, niż tradycyjne gary! I ta jakość jest potwierdzona przez ponad 9000 lat historii użytkowania tego metalu w kuchni.
W porównaniu ze zwykłą patelnią, patelnia wykonana z miedzi szybciej się nagrzewa. Cóż, za tę cenę można poczekać chwilę dłużej. Ale to nie wszystko, bo nie dość, że miedziana patelnia nagrzeje się szybciej, to bardziej równomiernie. To kluczowa, ale nie jedyna wspaniała cecha miedzianych naczyń. Równomierne rozprowadzenie ciepła na patelni pozwala lepiej kontrolować temperaturę smażenia, a tym samym zmniejszać do minimum ryzyko przypalenia potrawy. To często warunkuje także kwestię tego, do jakich potraw nadaje się patelnia miedziana.
Dzięki miedzianej patelni zaoszczędzisz na rachunkach i lekach?
Według danych, miedź nagrzewa się (przewodzi ciepło) pięć razy lepiej niż żelazo i nawet dwadzieścia razy lepiej niż stal nierdzewna! Zwróćmy uwagę, że wpływa to nie tylko na skrócenie czasu, w jakim możemy przystąpić do gotowania kolejnego przysmaku. To najmniej istotne. Najbardziej istotna – zwłaszcza w obecnym czasie – jest oszczędność energii. Szybciej i bardziej równomiernie nagrzane naczynie pomaga zmniejszyć ilość prądu czy gazu, zużywanego do gotowania.
To wszystko? Otóż nie. Z racji swoich właściwości cieplnych miedź bardzo dobrze magazynuje ciepło, co wpływa też na czas, w jakim danie pozostaje gorące. Niektóre dania raczej nie smakują dobrze, kiedy wystygną, a ponowne podgrzanie może sprawić, że nie będą już smakować tak samo. Należy jednak zastrzec, że miedź jest metalem reaktywnym, więc warto wiedzieć, do jakich potraw nadaje się patelnia miedziana. Podgrzewanie na miedzi np. kwaśnych cytrusów, pomidorów czy użycie octu może sprawić, że danie będzie miało metaliczny smak. Warto zwrócić na to uwagę!
Istnieje jeszcze jedna, szczególnie istotna w kuchni, cecha miedzi. Otóż metal ten – podobnie jak srebro – jest antybakteryjny. Ciężkie jest życie drobnoustrojów, które mają pecha osiąść na miedzianej patelni – i krótkie. Dla tych małych organizmów miedź jest toksyczna, więc koniec końców giną. Dla nas to dobra wiadomość, bo dla nas z kolei bakterie mogą być szkodliwe, a miedź w żaden sposób nie zagraża zdrowiu. To dlatego rury wodne i klamki w szpitalach bardzo często są wykonane z miedzi – metal ten zapobiega rozprzestrzenianiu się drobnoustrojów.
Do jakich potraw nadaje się patelnia miedziana?
Miedź nie nadaje się niestety do gotowania każdej potrawy. Jak już wspomnieliśmy, niewyłożona niczym patelnia miedziana może reagować z kwaśnymi owocami i warzywami, takimi jak pomidor, cytryna oraz inne owoce, często używane w kuchni. Poza tym, większość potraw możemy przecież przygotować w zwykłych naczyniach. Miedzianą patelnię lepiej oszczędzać i zachować ją do tych najlepszych przysmaków. A do jakich potraw nadaje się patelnia miedziana? Szczególnie dobrze nada się do gotowania dań, które wymagają stałej temperatury, intensywnego ogrzewania lub szybkiego chłodzenia. Doskonałe przewodnictwo cieplne działa w dwie strony – patelnię z miedzi możemy też szybko ochłodzić, co w przypadku niektórych dań ma swoje atuty.
Szefowie kuchni najczęściej używają miedzianych patelni do gotowania delikatnych potraw, takich jak ryby, delikatne mięsa oraz sosy. To także klasyczny wybór cukierników, którzy przygotowują na miedzianych patelniach różnego rodzaju przetwory – np. dżemy. Miedziana patelnia doskonale nada się także do zrobienia karmelu. Patelnie z tego metalu to idealny wybór, jeżeli lubimy metodę gotowania tzw. sautéing – czyli na małej ilości oleju „w sosie własnym”. Skoro wiemy już, do jakich potraw nadaje się patelnia miedziana, pora szukać przepisów i brać patelnię w dłoń!
